Wojna w Ukrainie wciąż trwa, a miliony Ukraińców cierpią, ale także na różne sposoby walczą z agresją Federacji Rosyjskiej. Jednocześnie widzimy, że powstałe w wyniku reformy decentralizacyjnej ukraińskie wspólnoty lokalne skutecznie biorą udział w obronie kraju oraz zapewniają funkcjonowanie państwa pomimo trwającej wojny.

W momencie inwazji Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej im. Jerzego Regulskiego prowadziła w Ukrainie  ostatnie działania w ramach programu „DOBRE – Decentralization Offering Better Results and Efficiency”, który właśnie, po sześciu latach intensywnych prac, został formalnie zakończony. Był to największy tego typu program pomocowy dla Ukrainy współrealizowany przez polską organizację pozarządową.

- Projekt DOBRE to nie tylko setki spotkań, konsultacji, strategii i innych dokumentów, to budowanie demokracji lokalnej w praktyce, w bardzo trudnych warunkach, także w maleńkich wsiach i miasteczkach, w których pracowali nasi polscy i ukraińscy konsultanci. To sześć lat budowania lepszych perspektyw dla obecnych i przyszłych pokoleń Ukraińców, między innymi poprzez poprzez korzystanie z najlepszych doświadczeń polskiej demokracji – mówi Katarzyna Czarnołęcka, kierowniczka programu DOBRE.

Niestety wojna pokrzyżowała również nasze plany. Nie udało się nam zrealizować kilku zadań zaplanowanych na ostatni etap projektu. W DOBRE współpracowaliśmy z ponad 100 ukraińskimi samorządami (gromadami), których część jest obecnie pod rosyjską okupacją, część doznała poważnych zniszczeń, lub wielu mieszkańców było zmuszonych do ucieczki.

Nie zmienia to jednak faktu, że w latach 2016-2021 udało się nam zrealizować wiele ważnych działań, mających na celu wsparcie wdrażania reformy decentralizacyjnej, m.in. poprzez wzmacnianie zarządzania na poziomie lokalnym, tworzenie lepszych warunków rozwoju dla nowych ukraińskich jednostek terytorialnych, zwiększenie zaangażowania obywateli w podejmowanie decyzji oraz zapewnienie przejrzystości i rozliczalności administracji publicznej. 

Podczas wizyty w Polsce, Wiaczesław Nehoda, współtwórca reformy oraz minister rozwoju społeczności i terytoriów Ukrainy powiedział: - Przekonaliśmy się, że gdyby nie reforma decentralizacyjna, jaką przeprowadziliśmy w Ukrainie, nie stawialibyśmy dziś takiego oporu agresorowi. Dzięki reformom, ludzie zrozumieli, że są odpowiedzialni za własne gromady. Oni dziś broniąc siebie, bronią Ukrainy. 

Przez 6 lat działania FRDL w ramach programu DOBRE koncentrowały się przede wszystkim na wsparciu doradczym w zakresie partycypacyjnego planowania strategicznego, zrealizowaliśmy jednak także szereg innych zadań, a podsumowanie tych niecałych sześciu lat przedstawia się następująco:

  • 105 gromad zostało objętych procesami diagnostycznymi, podsumowanymi raportami (diagnozami lokalnymi) prezentującymi najważniejsze uwarunkowania rozwojowe jednostek uczestniczących w programie,
  • 92 gromadom zapewniono wsparcie w zakresie partycypacyjnego planowania strategicznego, których rezultatem są strategie rozwoju wypracowane przy szerokim zaangażowaniu społeczności lokalnych,
  • 24 sesje warsztatowe w ramach „Akademii Przywództwa” zorganizowane dla 160 ukraińskich uczestników,
  • 13 wizyt studyjnych do Polski dla 269 uczestników – przede wszystkim przedstawicieli ukraińskich samorządów,
  • seria wizyt monitorujących wdrażanie strategii rozwoju w 63 jednostkach,
  • liczne działania upowszechniające metody strategicznego zarządzania,
  • a także inne prace merytoryczne, takie jak współorganizacja ważnych wydarzeń projektowych (konferencje, seminaria, dyskusje na temat docelowych zasad funkcjonowania ukraińskich jst), czy opiniowanie, komentowanie lub opracowywanie rekomendacji dot. zmian legislacyjnych związanych z wprowadzaniem kolejnych etapów reformy decentralizacyjnej.

Osiągnięcie tych rezultatów nie byłoby możliwe bez wielkiego zaangażowania całej rzeszy współpracowników FRDL: przede wszystkim ukraińskich i polskich konsultantów pracujących z gromadami, a także trenerów, tłumaczy i opiekunów wizyt do Polski. 

Serdecznie dziękujemy wszystkim osobom zaangażowanym w realizację projektu wraz z FRDL!

……………………………
Program USAID „Decentralization Offering Better Results and Efficiency” (DOBRE) to wieloletni program, realizowany w l. 2016-2022 w Ukrainie przez Global Communities i finansowany przez Amerykańską Agencję ds. Rozwoju Międzynarodowego (USAID). Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej im. Jerzego Regulskiego była jednym z głównych partnerów międzynarodowego konsorcjum wdrażającego tego projekt.