Kurs: Specjalista ds. rachunkowości budżetowej i sprawozdawczości

Rachunkowość budżetowa, z uwagi na funkcjonowanie w ramach finansów publicznych, posługuje się w wielu przypadkach specyficznymi rozwiązaniami w ewidencji księgowej. Księgowi, szczególnie będący nowymi pracownikami, często potrzebują przypomnienia podstawowych zasad ewidencji, księgowości budżetowej, jak też pokazania jej zgodności i odmienności w różnych obszarach funkcjonowania w stosunku do „zwykłej rachunkowości”.

Nasi eksperci - wieloletni praktycy, pomogą poznać aspekty praktyczne ewidencji księgowej poszczególnych rodzajów operacji, jak i w odniesieniu do ewidencji oraz do sprawozdawczości budżetowej i finansowej.

Podpowiedzą też, jak przygotować przepisy wewnętrzne, czy jak efektywnie ustalić zasady funkcjonowania poszczególnych obszarów np. należności, aby pozwalały prawidłowo, a jednocześnie łatwo i bezproblemowo je realizować.

• Kompleksowe omówienie zagadnień związanych z rachunkowością budżetową, takich jak:

- Należności i dochody.

- Rozrachunki, w tym zobowiązania, zaangażowanie, koszty i wydatki.

- Sprawozdawczość budżetowa i z zakresu operacji finansowych.

- Sprawozdawczość finansowa jednostki.

• Nabycie i usystematyzowanie wiedzy w zakresie różnych obszarów rachunkowości budżetowej, w tym również w obszarze zarówno prostych, jak i trudnych lub niestandardowych sytuacji ewidencyjnych, sprawozdawczych, dokumentacyjnych, spotykanych w jednostkach budżetowych.

• Poznanie najczęściej występujących problemów przy księgowaniach w jednostce budżetowej (również błędów, wykazywanych w protokołach pokontrolnych RIO I NIK).

• Zrozumienie zasad dotyczących różnych obszarów finansowego i majątkowego funkcjonowania jednostki.

• Nabycie umiejętności przygotowania, ale i weryfikacji sporządzania sprawozdań budżetowych czy finansowych.

HARMONOGRAM KURSU:

DZIEŃ I – 3 listopada 2025 r.: Należności i dochody - istota i zasady ewidencji należności i przychodów/dochodów.

DZIEŃ II – 6 listopada 2025 r.: Zobowiązania, zaangażowanie, koszty i wydatki. Sprawozdanie finansowe jednostki budżetowej.

DZIEŃ III – 7 listopada 2025 r.: Sprawozdawczość budżetowa i z zakresu operacji finansowych.

DZIEŃ I – 3 listopada 2025 r.

Należności i dochody - istota i zasady ewidencji należności i przychodów/dochodów

Należności to niezwykle ważny obszar funkcjonowania jednostek budżetowych. Prawidłowe ich ustalenie, dochodzenie, stosowanie ulg to kluczowe aspekty, które definiuje ustawa o finansach publicznych. Podczas pierwszego dnia kursu przedstawimy najważniejsze zagadnienia związane z należnościami w obszarze ewidencji, odniesieniami do sprawozdawczości i windykacji, w oparciu o występujące w tym zakresie problemy i praktyczne przykłady.

1. Charakterystyka ewidencji na kontach przychodowych, rodzaje przychodów w jednostkach budżetowych, zasady funkcjonowania dochodów w finansach publicznych, dochody bieżące i majątkowe.
2. Należności cywilnoprawne i publicznoprawne.
3. Przypisy, odpisy, wpłaty, nadpłaty, zaległości.
4. Należności krótko i długoterminowe, rozliczenia międzyokresowe przychodów.
5. Odraczanie terminu płatności, rozkładanie na raty, umorzenia.
6. Przedawnienia.
7. Należności sporne i wątpliwe, wycena, odpisy aktualizujące.
8. Specyfika ewidencji odsetek od należności cywilnoprawnych i publicznoprawnych.
9. Dochody z realizacji zadań zleconych jst ustawami.
10. Ścieżki windykacji dla należności publicznoprawnych i cywilnoprawnych.

DZIEŃ II – 6 listopada 2025 r.

Zobowiązania, zaangażowanie, koszty i wydatki.

Sprawozdanie finansowe jednostki budżetowej

Funkcjonowanie w rozrachunkach, szczególnie w zobowiązaniach, w kontekście również procedury kontroli wstępnej, zaangażowania, kosztów i wydatków, to kolejny bardzo ważny zakres rachunkowości budżetowej. Podczas zajęć wskażemy istotę wyżej wymienionych obszarów od strony organizacyjnej, ewidencyjnej, dokumentacyjnej tak, aby każdy uczestnik mógł w swojej jednostce sprawnie w nich funkcjonować.

Proces zamknięcia roku oraz sprawozdania finansowe zwykle stanowią wyzwanie dla pracowników księgowości, z uwagi na fakt, że podsumowują całość rachunkowości rocznej oraz szereg różnic interpretacyjnych dotyczących procesów rozliczania poszczególnych obszarów ewidencyjnych czy sporządzania sprawozdań finansowych, szczególnie informacji dodatkowej.

Podczas tego dnia kursu przedstawimy, jak sporządzić prawidłowo sprawozdania finansowe (powiązanie z kontami) oraz jakie są najczęściej występujące błędy i nieprawidłowości, wynikające ze sporządzonych przez RIO i NIK protokołów kontrolnych w obszarze zamknięcia roku oraz sprawozdawczości finansowej.

1. Rodzaje zobowiązań i zasady zaciągania zobowiązań finansowych, szczególnie długoterminowych.
2. Zaangażowanie. Zasady funkcjonowania kontroli wstępnej w jednostce.
3. Zasady ewidencji kosztów rodzajowych, finansowych, pozostałych operacyjnych, w tym m. in.:

• Charakterystyka ewidencji na kontach kosztowych, w tym amortyzacji.
• Koszty postępowań spornych i egzekucyjnych.
• Koszty o nadzwyczajnej wartości i incydentalne.

1. Rozliczenia międzyokresowe kosztów.
2. Zasady funkcjonowania wydatków w finansach publicznych. Wydatki bieżące i majątkowe.
3. Ewidencja wydatków, istota, zasady, w tym m. in.:

• Wydatki na dotacje.
• Wydatki remontowe i inwestycyjne, niewygasające.

1. Środki pieniężne, środki w drodze – istota, ewidencja, dokumentacja.
2. Wynik finansowy – istota, zasady ustalania, przeksięgowania.
3. Fundusz jednostki.
4. Przeksięgowania, zasady, dokumenty związane z przygotowaniem do sporządzenia sprawozdań finansowych.
5. Sprawozdanie finansowe jednostki – istota, zasady sporządzania, powiązanie z kontami:

• Bilans.
• Rachunek zysków i strat.
• Zestawienie zmian w funduszu.
• Informacja dodatkowa.

DZIEŃ III – 7 listopada 2025 r.

Sprawozdawczość budżetowa i z zakresu operacji finansowych

Sporządzanie sprawozdawczości budżetowej i z zakresu operacji finansowych to bardzo odpowiedzialne zadanie, gdyż sprawozdania te stanowią ważny element bieżącej informacji zarządczej. Jednocześnie wielość ujmowanych w nich informacji może powodować trudności związane z prawidłowym ich ustaleniem. Podczas zajęć, krok po kroku, przeanalizujemy kluczowe zagadnienia z tego obszaru. Wskażemy istotę i zasady konieczne do przygotowania sprawozdań.

1. Odpowiedzialność kierownika jednostki za sprawozdawczość oraz korekty sprawozdań:

• Kto odpowiada za sporządzenie i złożenie sprawozdań?
• Kiedy należy złożyć korektę sprawozdania budżetowego, a kiedy w zakresie sprawozdań z operacji finansowych?

1. Zasady i terminy sporządzania sprawozdawczości budżetowej:

• Forma przekazywania sprawozdań jednostkowych i ich odbiorcy.
• Omówienie poszczególnych wzorów sprawozdań:

• Rb-27 S – miesięczne/roczne sprawozdanie z wykonania planu dochodów budżetowych jednostki samorządu terytorialnego.
• Rb-28 S – miesięczne/roczne sprawozdanie z wykonania planu wydatków budżetowych jednostki samorządu terytorialnego.
• Rb-27 ZZ – kwartalne sprawozdanie z wykonania planu dochodów związanych z realizacją zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych jednostkom samorządu terytorialnego ustawami.
• Rb-50 – kwartalne sprawozdanie o dotacjach/wydatkach związanych z wykonywaniem zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych jednostkom samorządu terytorialnego ustawami.
• Rb-NDS – kwartalne sprawozdanie o nadwyżce/deficycie jednostki samorządu terytorialnego.
• Rb-30S – półroczne/roczne sprawozdanie z wykonania planów finansowych samorządowych zakładów budżetowych.
• Rb-34S – półroczne/roczne sprawozdanie z wykonania dochodów i wydatków na rachunku, o którym mowa w art. 223 ust. 1 ustawy o finansach publicznych.
• Rb-ST – sprawozdanie o stanie środków na rachunkach bankowych jednostki samorządu terytorialnego.
• Rb-PDP – sprawozdanie z wykonania dochodów podatkowych gminy/miasta na prawach powiatu.

1. Zasady i terminy sporządzania sprawozdawczości z operacji finansowych:

• Omówienie poszczególnych wzorów sprawozdań:

• Rb-Z – kwartalne sprawozdanie o stanie zobowiązań według tytułów dłużnych oraz gwarancji i poręczeń.
• Rb-N – kwartalne sprawozdanie o stanie należności oraz wybranych aktywów finansowych.
• Rb-ZN – kwartalne sprawozdanie o stanie zobowiązań oraz należności Skarbu Państwa z tytułu wykonywania przez jst zadań zleconych.
• Rb-UZ – roczne sprawozdanie uzupełniające o stanie zobowiązań według tytułów dłużnych.

Test sprawdzający wiedzę.

Główni księgowi, pracownicy działów księgowości w jednostkach budżetowych.

Praktyk, wieloletni skarbnik miasta i gminy. Doświadczony szkoleniowiec i doradca w zakresie finansów publicznych, rachunkowości budżetowej dla wielu ośrodków edukacyjnych oraz jednostek sektora finansów publicznych na terenie kraju - przeprowadziła ponad 2 700 szkoleń dla ponad 65 000 osób. Ekspert występujący na spotkaniach Forów Skarbników, działających przy FRDL. Autorka wielu artykułów w prasie specjalistycznej. (Dzień I i II)

Ekonomista, od ponad 20 lat szkoli z tematyki finansów publicznych m. in. sprawozdawczości, klasyfikacji budżetowej dla jsfp, w tym jst. Doskonale zna specyfikę samorządów. Posiada szeroką wiedzę oraz praktyczne umiejętności zdobyte w wyniku długoletniej praktyki zawodowej m.in. jako główna księgowa w państwowej jednostce budżetowej, jak również jako starszy specjalista w Wydziale Informacji Analiz i Szkoleń w RIO, była także pozaetatowym Członkiem SKO. Praktyk, ceniony wykładowca w zakresie sprawozdawczości budżetowej i finansów publicznych. Autorka licznych publikacji książkowych i prasowych w zakresie sprawozdawczości, klasyfikacji budżetowej oraz finansów publicznych. (Dzień III)